-حکمتی از امام علی علیه السلام درباه: ارزشهای اخلاقی وضد ارزشی
- خطبه امام علی علیه السلام درباره : فلسفه وراه آورد حج
-خطبه امام علی درباره: آفرينش جهان
-خطبه امام علیه السلام درباره : شگفتى خلقت فرشتگان
-خطبه امام علی السلام درباره : شگفتى آفرينش آدم عليه السّلام
-خطبه امام علی علیه السلام درباره : فلسفه بعثت پيامبران (نبوّت عامّه)
-خطبه امام علی علیه السلام درباره :فلسفه بعثت پيامبر خاتم (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم )
-خطبه ها
نظر امام علی علیه السلام درباره: عجز انسان از شناخت ذات خدا
-منظور از اتحاد عاقل و معقول چيست؟
-محال بودن اجتماع نقيضين چگونه است؟
-فرق ثبوت و اثبات چيست؟
(4835)
(4835)
-رابطه شناخت حسي با عقلي چيست؟(3078)
-منظور از علم حصولي و حضوري و معلوم بالذات و بالعرض چيست؟(2836)
-معني برهان نظم و برهان عليت چيست؟
(2377)
(2377)
-كلمه ماهوي به چه معني است؟
(2051)
(2051)
-تقدم شي بر نفس يعني چه و چرا محال است؟
(1928)
(1928)
-قانون لاوازيه چيست؟
(1791)
(1791)
-مفاد اصل عليت چيست ؟(1787)
-حمل اولي با حمل شايع صناعي چه فرقي دارد؟
(1267)
(1267)
-محال بودن اجتماع نقيضين چگونه است؟
(1040)
(1040)
-منظور از اتحاد عاقل و معقول چيست؟
(0)
(0)
-محال بودن اجتماع نقيضين چگونه است؟
(0)
(0)
-اختلاف ادله دانشمندان ناشي از چيست؟
(0)
(0)
-آيا ادراكات انسان ماهيت مادي دارد يا مجرّد است؟
(0)
(0)
-آيا ادراكات انسان ماهيت مادي دارد يا مجرد است؟
(0)
(0)
-از قوا و استعدادهاي خود چگونه استفاده كنيم؟
(0)
(0)
-از قوا و استعداهاي خود چگونه استفاده كنيم؟
(0)
(0)
-استقراء ناقص چيست؟
(0)
(0)
-با اينكه اسلام ديني فطري است، چرا همه انسانها مسلمان نمي شوند؟
(0)
(0)
-اصالت وجود به چه معني است؟
(0)
(0)
-منظور از اتحاد عاقل و معقول چيست؟
(0)
(0)
-محال بودن اجتماع نقيضين چگونه است؟
(0)
(0)
-اختلاف ادله دانشمندان ناشي از چيست؟
(0)
(0)
-آيا ادراكات انسان ماهيت مادي دارد يا مجرّد است؟
(0)
(0)
-آيا ادراكات انسان ماهيت مادي دارد يا مجرد است؟
(0)
(0)
-از قوا و استعدادهاي خود چگونه استفاده كنيم؟
(0)
(0)
-از قوا و استعداهاي خود چگونه استفاده كنيم؟
(0)
(0)
-استقراء ناقص چيست؟
(0)
(0)
-با اينكه اسلام ديني فطري است، چرا همه انسانها مسلمان نمي شوند؟
(0)
(0)
-اصالت وجود به چه معني است؟
(0)
(0)
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.
کد مطلب:46196 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:33
آيا جريان سلسلة علل و معلولات، ضرورت وسائط در خلقت را اثبات نميكند؟
ممكن است اين توهم پيش بيايد كه اگر وجود وسائط در امر خلقت ضرورتي نداشت، رابطة «عليت» در سلسلة علل و معلولات، بيهوده بود. پاسخ اين توهم چنين است: رابطة علّيّت و جريان سلسلة علل و معلولات در كارگاه خلقت، تنها براي گسترش تدريجي عالم هستي است كه در امتداد زمان انجام ميگيرد، و امتداد زمان از آن، انتزاع ميگردد. حكمت عالية خداوندي براي برقرار كردن نظم و امكانپذير بودن شناخت واقعيات هستي در جريان تحقق، اصل عليت در روبناي كون و فساد را مقرر فرمود، نه اينكه خداوند سبحان از ايجاد هر يك از مخلوقات، به طور مستقل ناتوان بوده است. اين مسئله را مولوي با يك بيان واضح و مستدّل چنين گفته است:
تو ز طفلي چون سببها ديدهاي
در سبب از جهل برچفسيدهاي
با سببها از مسبّب غافلي
سوي اين روپوشها زان مايلي
چون سببها رفت بر سر ميزني
رَبَّناها رَبَّناها ميكني
ربّ همي گويد برو سوي سبب
چون ز صنعم ياد كردي اي عجب!
گويدش زين بس تو را بينم همه
ننگرم سوي سبب وان دمدمه
توضيح و استدلال بر قضية فوق چنين است:
سنگ بر آهنزني آتش جهد
هم به امر حق قدم بيرون نهد
آهن و سنگ ستم بر هم مزن
كاين دو ميزايند همچون مرد و زن
سنگ و آهن خود سبب آمد وليك
تو به بالاتر نگر اي مرد نيك
كاين سبب را آن سبب آورد پيش
بيسبب هرگز سبب كي شد ز خويش
اين سبب را آن سبب عامل كند
بازگاهي بي پر و عاطل كند
وان سببها كانبيا را رهبر است
وان سببها زين سببها برتر است
اين سبب را محرم آمد عقل ما
وان سببها راست محرم انبياء
اين سبب چه بود؟ بتازي گورسن
اندر اينچه اين رسن آمد به فن
گردش چرخ اين رسن را علتست
چرخ گردان را نديدن زلّتست
اين رسنهاي سببها در جهان
هان و هان زين چرخ سرگردان مدان
تا نماني صفر و سرگردان چو چرخ
تا نسوزي تو ز بيمغزي چو مرغ
ج
باد آتش ميشود از امر حق
هر دو سرمست آمدند از خمر حق
آب حلم و آتش خشم اي پسر
هم زحق بيني چو بگشايي نظر
مولوي
اين تحقيق بسيار عالي كه مولوي دربارة قانون عليت آورده است، هيچ قابل مقايسه با گفتار سادهلوحانة دويد هيوم دربارة همين قانون (عليت) نميباشد كه بنا به نقل برتراند راسل وقتي كه از وي پرسيدند: پس چرا از هر چيزي، هر چيزي صادر نميشود؟ پاسخ بدهد كه من نميدانم!
تو ز طفلي چون سببها ديدهاي
در سبب از جهل برچفسيدهاي
با سببها از مسبّب غافلي
سوي اين روپوشها زان مايلي
چون سببها رفت بر سر ميزني
رَبَّناها رَبَّناها ميكني
ربّ همي گويد برو سوي سبب
چون ز صنعم ياد كردي اي عجب!
گويدش زين بس تو را بينم همه
ننگرم سوي سبب وان دمدمه
توضيح و استدلال بر قضية فوق چنين است:
سنگ بر آهنزني آتش جهد
هم به امر حق قدم بيرون نهد
آهن و سنگ ستم بر هم مزن
كاين دو ميزايند همچون مرد و زن
سنگ و آهن خود سبب آمد وليك
تو به بالاتر نگر اي مرد نيك
كاين سبب را آن سبب آورد پيش
بيسبب هرگز سبب كي شد ز خويش
اين سبب را آن سبب عامل كند
بازگاهي بي پر و عاطل كند
وان سببها كانبيا را رهبر است
وان سببها زين سببها برتر است
اين سبب را محرم آمد عقل ما
وان سببها راست محرم انبياء
اين سبب چه بود؟ بتازي گورسن
اندر اينچه اين رسن آمد به فن
گردش چرخ اين رسن را علتست
چرخ گردان را نديدن زلّتست
اين رسنهاي سببها در جهان
هان و هان زين چرخ سرگردان مدان
تا نماني صفر و سرگردان چو چرخ
تا نسوزي تو ز بيمغزي چو مرغ
ج
باد آتش ميشود از امر حق
هر دو سرمست آمدند از خمر حق
آب حلم و آتش خشم اي پسر
هم زحق بيني چو بگشايي نظر
مولوي
اين تحقيق بسيار عالي كه مولوي دربارة قانون عليت آورده است، هيچ قابل مقايسه با گفتار سادهلوحانة دويد هيوم دربارة همين قانون (عليت) نميباشد كه بنا به نقل برتراند راسل وقتي كه از وي پرسيدند: پس چرا از هر چيزي، هر چيزي صادر نميشود؟ پاسخ بدهد كه من نميدانم!
ترجمه و تفسير نهجالبلاغه ج 26
آية الله محمدتقي جعفري
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.